Cá “Tiến vua” là loài cá quý hiếm, cả thế giới chỉ 2 quốc gia có là Việt Nam và Trung Quốc. Không chỉ loài cá thơm ngon mà còn có giá trị làm thuốc chữa bệnh được nhiều người săn lùng.
Cá Tiến vua là cá gì? Hay còn gọi là cá Anh Vũ hoặc Semilabeo Notabilis. Loài cá nổi tiếng thuộc nhóm “ngũ quý hà thủy”, tức là năm loại thủy sản quý nhất gồm: cá anh vũ, cá dầm xanh, cá lăng, cá chiên và cá bỗng.
Theo truyền thuyết về cá Anh Vũ có khoảng hơn 2000 năm trước công nguyên. Khi đó, một người dân đã bắt được dâng lên vua Hùng. Sau khi thưởng thức, vua vô cùng thích loài cá này, ăn xong có cảm giác cơ thể thoải mái và đầu óc minh mẫn hơn và đặt tên là Anh Vũ, phong là “Văn Lang đệ nhất ngư” và ra chiếu yêu cầu dân chúng bắt được phải dâng triều đình.
Loài cá ruột chỉ nhỉnh hơn cái tăm, ít xương, thịt thơm và ngọt khó tả. Thức ăn của cá Anh Vũ chỉ yếu là tảo lục, tảo khuê và các loại động vật không xương sống ở dưới nước.
Cá Tiến Vua chỉ sống ở nơi chảy xiết, dùng miệng bám chặt vào đá để cạp rong rêu nên có đôi môi bành ra, dày, to rất đặc trưng. Đây cũng là bộ phận ngon, quý nhất của loài cá này. Nhiều người tìm mua để trải nghiệm vị ngon từ đôi môi nhiều sụn, giòn sần sật.
Điểm thú vị và dễ nhận dạng loại cá quý hiếm này chính là cái mồm dày, bên ngoài phủ lớp trông như xúc tu bạch tuộc. Đây cũng là lý do mà nhiều người thường gọi loài cá Tiến Vua này là cá mõm lợn.
Cá Anh Vũ thường sinh sống ở các thương lưu khu vực sông Hồng, sông Kỳ Cùng, Sông Lam thuộc các tỉnh Yên Bái, Phú Thọ, Hòa Bình, Lạng Sơn, Nghệ An; phân bố chủ yếu ở phía Bắc Việt Nam và ở vùng cao Tây Nguyên. Tại Trung Quốc, cá xuất hiện ở các lưu vực tỉnh Vân Nam, khu vực sông Châu Giang, sông Nam Đàn, sông Bắc Hàn…
Thân cá có màu xám tro, bụng màu vàng nhạt, dài tròn và thuôn về phía đuôi khá giống với cá Trắm, cá Trôi. Vay ngực có 14 tia vây, vây bụng khoảng 8-9 tia vây, vây hậu môn có 5 tia vây, vây lưng có 8 tia vây và đuôi chưa xác định. Đặc biệt, vây lưng có dạng lưỡi liềm, uốn cong đều.
Cá Anh Vũ trưởng thành thường có kích thước trung bình từ 31-67 cm và cân nặng lên tới 5kg. Để đạt được trọng lượng từ 4-8kg thì cá Anh Vũ phải có tuổi thọ từ 10-15 năm. Do quý hiếm và chất lượng nên mỗi kg cá có giá lên tới bạc triệu.
Cá Anh Vũ được biết đến loài cá ngon, tác dụng làm thuốc chữa bệnh và mang ý nghĩa may mắn. Vì vậy, loại cá trở thành là một trong những loại cá đắt đỏ nhất Việt Nam được nhiều ngư dân săn lùng.
Đáng báo động, quá nhiều người khai thác dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng cao. Do đó, loài cá Tiến Vua nằm trong danh sách đỏ cần được bảo tồn ở mức V.
Aloha (Báo Việt Nam)
